Sinjoro Fu?ino

? ? Anka? en Tokio same tiel estis. Kiam la sakuroj de Ueno-parko?[1]?pompe floris, ili vidi?is en malproksimo vere kiel rozaj nuboj le?eraj, sed sub la floroj vi ?iam povis trovi arope rapidkursajn “studentojn el ?ing-imperio”. Iliaj longaj harplekta?oj volvi?is sur la kapoj kaj tiel alten pu?is la supron de iliaj studentaj kepoj ke ili havas formon de Fu?i-monto. estis anka? aliaj, kiuj malplektis la harplekta?on kaj aran?is la hararon plata sur la kapo; kiam la kepoj estis demetitaj, la hararo montri?is brile glata kiel la hartuberoj de knabinoj, krome, ili emis moveti la kapon tien kaj reen. Vere ?arme.

? ? 東京也無非是這樣。上野的櫻花爛熳的時節(jié)，望去確也象緋紅的輕云，但花下也缺不了成群結(jié)隊的清國留學生的速成班，頭頂上盤著大辮子，頂?shù)脤W生制帽的頂上高高聳起，形成一座富士山。也有解散辮子，盤得平的，除帽來，油光可鑒，宛如小姑娘的發(fā)髻一般，還要將脖子扭幾扭。實在標致極了。

? ??En la pordista ?ambro de la sidejo de la Societo de ?inaj Studentoj ?iam trovi?is kelkaj libroj por vendo, kaj estis inde ?in viziti iam kaj iam. en la anta?tagmeze vi povis iom sidi en la fremdstilaj ?ambroj interne. Sed en la vespero la planko de iu ?ambro ofte tondre bruadis, kaj la polvo ?aose disflugis en la tuta domo. Demandite bone informita persono respondis: “Oni lernas danci.”

? ???u ne estis bone iri aliloken por pririgardi ?

? ??中國留學生會館的門房里有幾本書買，有時還值得去一轉(zhuǎn)；倘在上午，里面的幾間洋房里倒也還可以坐坐的。但到傍晚，有一間的地板便常不免要咚咚咚地響得震天，兼以滿房煙塵斗亂；問問精通時事的人，答道，“那是在學跳舞?！?/span>

? ??到別的地方去看看，如何呢？

? ??Do mi veturis al la Medicina Kolegio en Sendai.

? ??Foririnte de Tokio, post nelonge mi atingis stacion nomatan Nippori. Mi ne scias kial, sed nun mi ankora? memoras la nomon. Krom tiu, mi memoras nur Miton, kie Zhu Shunshui?[2], kiu estis lojala al la renversita Ming-dinastio, mortis en sia ekzilo. Sendai estis urbo ne granda, kie estis tre malvarme dum vintro, kaj ankora? neniu ?ina studento trovi?is tie.

? ??我就往仙臺的醫(yī)學專門學校去。從東京出發(fā)，不久便到一處驛站，寫道：日暮里。不知怎地，我到現(xiàn)在還記得這名目。其次卻只記得水戶了，這是明的遺民朱舜水先生客死的地方。仙臺是一個市鎮(zhèn)，并不大；冬天冷得利害；還沒有中國的學生。

? ??Ver?ajne “kio rara, tio kara”. Transportite al Zhejiang la brasiko de Pekino estas pendigita kun la radiko supren en fruktvendejo per ru?a ?nureto ligita al ?ia radiko kaj estas honore nomata “Shandong-a Legomo”. Kiam la aloo, sova?a kreska?o en Fujian, atingas Pekinon, ?i estas tuj venigita en forcejon kaj ricevis la belan nomon “Drak-langa Orkideo”. En Sendai anka? mi ?uis tian favoron. Ne nur la lernejo nuligis sian lernopagan postulon al mi, sed anka? kelkaj el la oficistoj montris apartan zorgon pri miaj man?ado kaj lo?ado. Komence mi lo?is en hotelo apud prizono, kie, kvankam estis jam sufi?e malvarme en la frua vintro, trovi?is ankora? tre multe da kuloj. Sekve, mi kovris mian tutan korpon per litkovrilo kaj ?irka?volvis la kapon per mia vesto, elmontrante nur la du naztruojn por spiri. en tiu ?i regiono skuata de kontinua spirado la kuloj ne povis trovi lokon por piki, kaj tiel mi fine povis dormi kviete. Anka? la man?a?o ne estis malbonaj. Sed iu el la oficistoj opiniis, ke la hotelo preparis man?a?on anka? por malliberuloj, tial estas nekonvene por mi lo?i tie, kaj li admonis fojon post fojo. Kvankam mi opiniis la fakton ke la hotelo kuiris man?a?on por malliberuloj neniom koncernanta min, sed mi ne povis ignori lian komplezon, do mi devis ser?i alian lo?ejon konvenan por mi. Kaj mi translo?i?is al alia hotelo, kiu estis tre malproksima de la prizono, sed beda?rinde tie mi ne povis ne trinki ?iutage tar-tuberan supon kiun engluti estis malfacile por mi.

? ??大概是物以希為貴罷。北京的白菜運往浙江，便用紅頭繩系住菜根，倒掛在水果店頭，尊為“膠菜”；福建野生著的蘆薈，一到北京就請進溫室，且美其名曰“龍舌蘭”。我到仙臺也頗受了這樣的優(yōu)待，不但學校不收學費，幾個職員還為我的食宿操心。我先是住在監(jiān)獄旁邊一個客店里的，初冬已經(jīng)頗冷，蚊子卻還多，后來用被蓋了全身，用衣服包了頭臉，只留兩個鼻孔出氣。在這呼吸不息的地方，蚊子竟無從插嘴，居然睡安穩(wěn)了。飯食也不壞。但一位先生卻以為這客店也包辦囚人的飯食，我住在那里不相宜，幾次三番，幾次三番地說。我雖然覺得客店兼辦囚人的飯食和我不相干，然而好意難卻，也只得別尋相宜的住處了。于是搬到別一家，離監(jiān)獄也很遠，可惜每天總要喝難以下咽的芋梗湯。

? ??Ekde tiam mi vidis multajn novajn instruistojn kaj a?skultis multajn novajn lekciojn. La anatomian kurson instruis du profesoroj. Ostologio venis la unua la? ordo. Tiam eniris sunbruna kaj malgrasa instruisto kun lipharoj kaj okulvitroj, kaj sub sia brako li portis stakon da libroj grandaj kaj malgrandaj. Metinte la librojn sur la tablon, li prezentis sin mem al la studentoj en takto lanta sed klara:

? ??“Mia nomo estas Fu?ino Genkuro…”

? ??從此就看見許多陌生的先生，聽到許多新鮮的講義。解剖學是兩個教授分任的。最初是骨學。其時進來的是一個黑瘦的先生，八字須，戴著眼鏡，挾著一迭大大小小的書。一將書放在講臺上，便用了緩慢而很有頓挫的聲調(diào)，向?qū)W生介紹自己道：——

? ??“我就是叫作藤野嚴九郎的。”

? ??Kelkaj studentoj en la malanta?aj vicoj ekridis. Poste li lekciis pri la historio de la disvolvi?o de anatomio en Japanio. Tiuj libroj, grandaj kaj malgrandaj, estis la verkoj pri tiu scienco eldonitaj ekde la komenco ?is tiam. Unue aperis kelkaj libroj malnovtipe binditaj, kaj anka? kelkaj ?inaj tradukoj represitaj en Japanio. Do iliaj trduko kaj studo pri la moderna medicino komenci?is ne pli frue ol en ?inio.

? ??后面有幾個人笑起來了。他接著便講述解剖學在日本發(fā)達的歷史，那些大大小小的書，便是從最初到現(xiàn)今關于這一門學問的著作。起初有幾本是線裝的；還有翻刻中國譯本的，他們的翻譯和研究新的醫(yī)學，并不比中國早。

? ??Tiuj, kiuj sidis en la malanta?aj vicoj kaj ridis, estis studentoj kiuj malsukcesis en la lasta lernojaro kaj devis denove lerni kiel postrestintoj. Post unujara vivo en la kolegio ili jam konis tre multe da epizodoj kaj rakontis al la novaj studentoj la historion de ?iu profesoro. Tiu s-ro Fu?ino, la? ilia diro, sin vestis tre senzorgeme kaj iam e? forgesis porti kravaton. En vintro li ?iam portis malnovan surtuton kaj aspektis tiel povra ke foje kiam li eniris trajnon, la konduktoro suspektis lin kiel ?teliston kaj atentigis ke ?iuj pasa?eroj estu singardaj.

? ??那坐在后面發(fā)笑的是上學年不及格的留級學生，在校已經(jīng)一年，掌故頗為熟悉的了。他們便給新生講演每個教授的歷史。這藤野先生，據(jù)說是穿衣服太模胡了，有時竟會忘記帶領結(jié)；冬天是一件舊外套，寒顫顫的，有一回上火車去，致使管車的疑心他是扒手，叫車里的客人大家小心些。

? ??Eble ili diris la veron; ja mi mem vidis, ke li foje eniris la klas?ambron sen kravato.

? ??Post unu semajno, ver?ajne en sabato, li sendis sian asistanton por voki min. Atinginte la laboratorion, mi trovis lin sidanta inter skeletoj kaj multe da apartaj kranioj li estis esploranta kraniojn tiutempe kaj pli poste publikigis diserta?on pri tiu temo en la kolegia revuo.

? ??他們的話大概是真的，我就親見他有一次上講堂沒有帶領結(jié)。

? ??過了一星期，大約是星期六，他使助手來叫我了。到得研究室，見他坐在人骨和許多單獨的頭骨中間，他其時正在研究著頭骨，后來有一篇論文在本校的雜志上發(fā)表出來。

? ??“?u vi povas fari notojn pri miaj lekcioj ?” li demandis.

? ??“Jes, iomete.”

? ??“Montru ilin al mi !”

? ??“我的講義，你能抄下來么？”他問。

? ??“可以抄一點。”

? ??“拿來我看！”

? ??Mi donis al li la notojn kiujn mi faris. Li prenis ilin kaj redonis al mi du a? tri tagojn poste, kun la instrukcio ke ekde tiam mi montru miajn notojn al li ?iusemajne. Kiam mi reprenis mian notkajeron kaj malfermis ?in, mi estis ege surprizita, kaj samtempe mi sentis kaj maltrankvilon kaj dankon. ?ar miaj notoj estis jam de la komenco ?is la fino kompletigitaj kaj korektitaj per ru?a inko. Ne nur estis aldonitaj multaj partoj kiujn mi ellasis, sed anka? ?iun gramatikan eraron li zorgeme korektis. Tio da?ris ?is kiam li finis la kursojn kiujn li prirespondecis: ostologion, angiologion kaj ne?rologion.

? ??我交出所抄的講義去，他收下了，第二三天便還我，并且說，此后每一星期要送給他看一回。我拿下來打開看時，很吃了一驚，同時也感到一種不安和感激。原來我的講義已經(jīng)從頭到末，都用紅筆添改過了，不但增加了許多脫漏的地方，連文法的錯誤，也都一一訂正。這樣一直繼續(xù)到教完了他所擔任的功課：骨學、血管學、神經(jīng)學。

? ??Beda?rinde tiam mi estis tre maldiligenta en lernado kaj kelkatempe anka? tre obstina. Mi ankora? memoras, ke s-ro Fu?ino foje vokis min al sia laboratorio kaj vidigis al mi diagramon en mia notkajero pri la angioj de malsupra brako. Montrante al tio, li diris afable:　

? ??可惜我那時太不用功，有時也很任性。還記得有一回藤野先生將我叫到他的研究室里去，翻出我那講義上的一個圖來，是下臂的血管，指著，向我和藹的說道：——

? ??“Rigardu, jen vi translokis iomete tiun angion. Nature, dank’ al tiu movo tio aspektas pli bele; sed anatomia diagramo ne estas belarta?o kaj ni ne rajtas ?an?i la formon de realaj objektoj. Nun mi jam korektis por vi, estonte vi devos kopii ekzakte la? tiu sur la nigra tabulo.”

? ??“你看，你將這條血管移了一點位置了?！匀唬@樣一移，的確比較的好看些，然而解剖圖不是美術，實物是那么樣的，我們沒法改換它?，F(xiàn)在我給你改好了，以后你要全照著黑板上那樣的畫?！?/span>

? ??Tamen mi estis ne konvinkita. Dum mi bu?e jesis, mi pensis en mi:

? ??“Mia diagramo estis bone desegnita. Parolante pri la veraj faktoj, kompreneble mi povas memori ilin.”

? ??但是我還不服氣，口頭答應著，心里卻想道：——

? ??“圖還是我畫的不錯；至于實在的情形，我心里自然記得的?！?/span>

? ??Post la lernojara ekzameno mi veturis al Tokio kaj tie pasigis la tutan someron. Kiam mi revenis al la Kolegio en la frua a?tuno, la rezultoj jam delonge publiki?is. Sur la listo de pli ol cent studentoj mi estis en la mezo, kaj mi apena? sukcesis. ?i-foje la kursoj de s-ro Fu?ino estis anatomia praktikado kaj topografia anatomio.

? ??學年試驗完畢之后，我便到東京玩了一夏天，秋初再回學校，成績早已發(fā)表了，同學一百余人之中，我在中間，不過是沒有落第。這回藤野先生所擔任的功課，是解剖實習和局部解剖學。

? ??Post proksimume unu semajno da anatomia praktikado, li ree vokis min kaj ?ojmiene diris ankora? la? tre klara takto:

? ??“?ar oni diris, ke la ?inoj havas grandan respekton al spiritoj, tial mi ege timis, ke vi ne volas dissekci kadavrojn. Nun mi fine trankvili?is, ?ar tio ne estas vero.”

? ??解剖實習了大概一星期，他又叫我去了，很高興地，仍用了極有抑揚的聲調(diào)對我說道：——?

? ??“我因為聽說中國人是很敬重鬼的，所以很擔心，怕你不肯解剖尸體?，F(xiàn)在總算放心了，沒有這回事?！?/span>

? ??Sed en esceptaj okazoj li tre min embarasis. Li a?dis, ke ?inaj virinoj vindas siajn piedojn, sed ne sciis pri la detaloj, sekve li demandis min kiel oni tion faras kaj kiel la piedostoj fari?as abnormaj. Li diris suspire: “Mi devas vidi tion por kompreni, kio tio finfine estas.”

? ??但他也偶有使我很為難的時候。他聽說中國的女人是裹腳的，但不知道詳細，所以要問我怎么裹法，足骨變成怎樣的畸形，還嘆息道，“總要看一看才知道。究竟是怎么一回事呢？”

? ??Iutage, la administrantoj de la studenta ligo de mia klaso venis al mia lo?ejo kaj volis prunti miajn lekci-notojn. Mi ser?is kaj donis tion al ili, sed ili nur trafoliumis la kajerojn kaj ne forportis ilin. Tamen, tuj post ilia foriro, po?tisto alportis tre dikan leteron. Mi malfermis ?in. La unua linio legi?is jene:

? ??“Vi pentu !”

? ??有一天，本級的學生會干事到我寓里來了，要借我的講義看。我檢出來交給他們，卻只翻檢了一通，并沒有帶走。但他們一走，郵差就送到一封很厚的信，拆開看時，第一句是：——

? ??“你改悔罷！”

? ??Tio estis ver?ajne cita?o el la Nova Testamento, sed ?us uzita de Tolstoj. tiam ?uste iris la Japana-Rusa Milito, kaj Grafo Tolstoj skribis al la rusa caro kaj la japana mikado, komencante sian leteron per tiu frazo. La japanaj ?urnaloj forte ripro?is lian arogantecon, kaj anka? la patriotaj junuloj tre indignis pro tio, tamen ili jam estis delonge influataj de li senkonscie. La cetero de la letero temis pri tio, ke la demandoj de la anatomia ekzameno en la lasta lernojaro estis markitaj de s-ro Fu?ino en miaj notkajeroj, tiel mi sciis ilin anticipe kaj nur dank’ al tio mi povis trapasi la ekzamenon. La letero estis anonima.

? ??這是《新約》上的句子罷，但經(jīng)托爾斯泰新近引用過的。其時正值日俄戰(zhàn)爭，托老先生便寫了一封給俄國和日本的皇帝的信，開首便是這一句。日本報紙上很斥責他的不遜，愛國青年也憤然，然而暗地里卻早受了他的影響了。其次的話，大略是說上年解剖學試驗的題目，是藤野先生講義上做了記號，我預先知道的，所以能有這樣的成績。末尾是匿名。

? ??Nur tiam mi ekmemoris pri la afero anta? kelkaj tagoj. ?ar estis okazonta kunveno de nia tuta klaso, la administranto skribis, sur la nigra tabulo, anoncon kiu fini?is per la frazo: “Bonvole ?eestu ?iuj sen fori?o” kaj apud la vorto "fori?o" estis aldonita cirklo. Kvankam mi sentis tiam, ke tiu cirklo estas ridinda, sed mi tute ne elflaris la mokon. Nun mi ekvidis, ke anka? tiu vorto mokaludis min kvaza? dirante ke mi anta?e kaptis la demandojn pro ilia “fori?o” el la manoj de nia instruisto.

? ??我這才回憶到前幾天的一件事。因為要開同級會，干事便在黑板上寫廣告，末一句是“請全數(shù)到會勿漏為要”，而且在“漏”字旁邊加了一個圈。我當時雖然覺到圈得可笑，但是毫不介意，這回才悟出那字也在譏刺我了，猶言我得了教員漏泄出來的題目。

? ??Mi raportis tion al s-ro Fu?ino. Anka? kelkaj samklasaj studentoj, kiuj bone konis min, sentis grandan indignon, kaj ni kune protestis al la administrantoj pro ilia impernitenteco en la ekzameno, de miaj notkajeroj sub preteksto kaj postulis, ke ili publikigu la rezulton de ilia esploro. Fine la kla?o malaperis. La administrantoj pene provis per ?iu rimedo repreni tiun anoniman leteron kaj en la fino mi redonis al ili tiun Tolstojeskan leteron.

? ??我便將這事告知了藤野先生；有幾個和我熟識的同學也很不平，一同去詰責干事托辭檢查的無禮，并且要求他們將檢查的結(jié)果，發(fā)表出來。終于這流言消滅了，干事卻又竭力運動，要收回那一封匿名信去。結(jié)末是我便將這托爾斯泰式的信退還了他們。

? ???inio estas malforta lando, sekve la ?inoj estas nature senkapabluloj. Se ?ino sukcesis akiri pli ol sesdek poentojn, tion rezultigis ne la propra kapablo, do ilia suspekto ne estis senbaza. Sed tuj poste la sorto destinis al mi spekti ekzekuton de ?inoj. En nia dua lernojaro ni havis novan kurson — bakteriologion, kaj la formoj de bakterioj estis ?iam montritaj per projekciilo. se la montrado de unu parto fini?is anta? ol la lecionhoro, tiam oni projekciis kelkajn filmojn pri kurantaj aferoj. Kompreneble ili ?iuj temis pri la venko de Japanio super Rusio, sed estis anka? scenoj pri iuj ?inoj, kiuj agis kiel spionoj por Rusio kaj estis kaptitaj de la japana armeo kaj kondukata al pafmortigo. La ?irka?rigardantoj estis ?inoj, kaj en la klas?ambro trovi?is interalie anka? mi.

? ??“Vivu !” La studentoj ?ore aklamis kun manklakoj.

? ??中國是弱國，所以中國人當然是低能兒，分數(shù)在六十分以上，便不是自己的能力了：也無怪他們疑惑。但我接著便有參觀槍斃中國人的命運了。第二年添教霉菌學，細菌的形狀是全用電影來顯示的，一段落已完而還沒有到下課的時候，便影幾片時事的片子，自然都是日本戰(zhàn)勝俄國的情形。但偏有中國人夾在里邊：給俄國人做偵探，被日本軍捕獲，要槍斃了，圍著看的也是一群中國人；在講堂里的還有一個我。

? ??“萬歲！”他們都拍掌歡呼起來。

? ??Tia aklamo okazis ja dum montrado de ?iu filmo, sed por mi tiu ?i aklamo estis aparte pika al la oreloj. Poste, kiam mi jam revenis ?inion, mi vidis neniofarantojn spektantaj la ekzekuton de krimuloj kaj anka? aklamantaj kvaza? en ebrio. Ho ve, oni ja povas fari nenion kontra? tio ! Tamen, en tiu tempo kaj ?e tiu loko mia opinio ?an?i?is.

? ??這種歡呼，是每看一片都有的，但在我，這一聲卻特別聽得刺耳。此后回到中國來，我看見那些閑看槍斃犯人的人們，他們也何嘗不酒醉似的喝彩，——嗚呼，無法可想！但在那時那地，我的意見卻變化了。

? ??Je la fino de la dua lernojaro, mi vizitis s-ron Fu?ino kaj diris al li, ke mi ne da?rigos mian studon pri medicino kaj foriros de Sendai. Lia mieno aspektis iom trista, kvaza? li volus diri ion, sed fine nenion.

? ??到第二學年的終結(jié)，我便去尋藤野先生，告訴他我將不學醫(yī)學，并且離開這仙臺。他的臉色仿佛有些悲哀，似乎想說話，但竟沒有說。

? ??“Mi volas studi biologion, do, kion vi, s-ro, instruis al mi, estos ankora? utila.” Fakte mi tute ne intencis studi biologion, sed, vidante lian mal?ojon, mi mensogis por lin konsoli.

? ??“我想去學生物學，先生教給我的學問，也還有用的?！逼鋵嵨也]有決意要學生物學，因為看得他有些凄然，便說了一個慰安他的謊話。

? ??“Mi timas, ke lecionoj de anatomio kaj similaj por medicinaj studentoj ne donos ian helpon al vi en la studo de biologio.” Li diris kun veo.

? ??“為醫(yī)學而教的解剖學之類，怕于生物學也沒有什么大幫助?！彼麌@息說。

? ??Kelkajn tagojn anta? mia foriro li vokis min al sia hejmo, donacis al mi foton, sur kies dorso li surskribis “Adia?” kaj esprimis sian esperon, ke mi donacu al li la mian. Sed, ?ar tiam mi ne havis propran foton, li diris, ke mi sendu tion al li kiam mi estos fotita kaj skribu al li de tempo al tempo pri mia stato post la disi?o.

? ??將走的前幾天，他叫我到他家里去，交給我一張照相，后面寫著兩個字道：“惜別”，還說希望將我的也送他。但我這時適值沒有照相了；他便叮囑我將來照了寄給他，并且時時通信告訴他此后的狀況。

? ??Post mia foriro de Sendai mi ne estis fotita dum multaj jaroj. Krome, ?ar estis nenio ?ojinda en mia vivo kaj mia raporto nur povus elrevigi lin, tial mi e? ne havis la kura?on skribi al li. Multe da monatoj kaj jaroj forpasis, kaj estis des pli malfacile esprimi min per vortoj; tial, kvankam iam mi volis skribi, sed mi ne sciis, kiel komenci, kaj ?is nun mi sendis al li nenian leteron nek foton. Sendube li pensis, ke mi malaperis por ?iam.

? ??我離開仙臺之后，就多年沒有照過相，又因為狀況也無聊，說起來無非使他失望，便連信也怕敢寫了。經(jīng)過的年月一多，話更無從說起，所以雖然有時想寫信，卻又難以下筆，這樣的一直到現(xiàn)在，竟沒有寄過一封信和一張照片。從他那一面看起來，是一去之后，杳無消息了。

? ??Sed mi ne scias kial mi ankora? rememoras lin de tempo al tempo. El ?iuj, kiujn mi konsideras miaj instruistoj, li estas tiu, al kiu mi havas plej grandan dankemon kaj kiu donis al mi plej grandan kura?igon. Mi ofte pensas, ke lia entuziasma konfido kaj lia senlaca instruo al mi, en limigita senco, estis por ?inio, ?ar li deziris, ke ?inio havu modernan medicinon; sed en pli lar?a senco, tio estis por scienco, ?ar li deziris, ke la moderna medicino disvasti?u en ?inio. En miaj okuloj li estas granda homo, kaj mi tiel sentas anka? en mia koro, kvankam lia nomo ne estas konata de multaj homoj.

? ??但不知怎地，我總還時時記起他，在我所認為我?guī)煹闹?，他是最使我感激，給我鼓勵的一個。有時我常常想：他的對于我的熱心的希望，不倦的教誨，小而言之，是為中國，就是希望中國有新的醫(yī)學；大而言之，是為學術，就是希望新的醫(yī)學傳到中國去。他的性格，在我的眼里和心里是偉大的，雖然他的姓名并不為許多人所知道。

? ??Mi bindis la lekciajn notkajerojn, kiujn li korektis, en tri dikajn volumojn kaj konservis ilin kiel eternan memora?on. Beda?rinde, anta? sep jaroj, kiam mi translo?i?is, difekti?is unu librokesto kaj perdi?is duonkesto da libroj, inter kiuj trovi?is anka? tiuj notkajeroj. Mi faris postulon al la transporta kompanio por reakiri la perdita?on, sed mi ricevis nenian respondon. Nur lia foto ankora? pendas sur la orienta muro de mia lo?ejo en Pekino, kontra? mia skribtablo. ?iufoje kiam nokte mi laci?as kaj volas ?esigi mian laboron, mi levas mian kapon kaj ekvidas lian viza?on sunbrunan kaj malgrasan en lamplumo, kaj ?ajnas, ke li ekparolos la?takte, tiam mia konscienco relevi?as kaj mia kura?o revenas. Mi bruligas cigaredon kaj da?re skribas pli da artikoloj forte abomenindaj por la “noblaj sinjoroj”.

12 oktobro. 1926

? ??他所改正的講義，我曾經(jīng)訂成三厚本，收藏著的，將作為永久的紀念。不幸七年前遷居的時候，中途毀壞了一口書箱，失去半箱書，恰巧這講義也遺失在內(nèi)了。責成運送局去找尋，寂無回信。只有他的照相至今還掛在我北京寓居的東墻上，書桌對面。每當夜間疲倦，正想偷懶時，仰面在燈光中瞥見他黑瘦的面貌，似乎正要說出抑揚頓挫的話來，便使我忽又良心發(fā)現(xiàn)，而且增加勇氣了，于是點上一枝煙，再繼續(xù)寫些為“正人君子”之流所深惡痛疾的文字。

十月十二日。

--------------------------------------------------------------------------------

Notoj:

1. Parko en Tokio

2. Zhu Shunshui (1600 - 1682) estis klasikulo, kiu post la falo de Ming-dinastio veturis al Japanio por plani ?ian resta?ron kaj restis tie kiel instruisto.?